شبیه سازی تعادل‌بخشی آبخوان در معرض افت شدید با اعمال سناریوهای مختلف مدیریتی- مطالعه موردی حوضه روانسر-سنجابی کرمانشاه

نویسندگان

  • جهانگیر پرهمت دانشیار پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری- سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
چکیده مقاله:

افزایش تقاضا و بهره‌برداری بیش از حد از آبخوان‌ها در ایران باعث شده تا بیش از 50 درصد آن‌ها در شرایط بحرانی قرار گیرند. برای جبران و توقف افت تراز سطح آب زیرزمینی، نیاز به مدیریت جامع منابع آب بوده که لازمه‌اش شبیه‌سازی شرایط پیچیده و انتخاب رویکرد مدیریتی مناسب می‌باشد. لذا پژوهش حاضر با هدف ارائه‌ی رویکرد مدیریتی مبتنی بر شرایط یک آبخوان تحت تنش شدید، با استفاده از مدل MODFLOW انجام شده است. بدین منظور آبخوان روانسر- سنجابی کرمانشاه، که 15 متر افت در طول 23 سال داشته، انتخاب شد. پس از واسنجی و ارزیابی مدل و نیز تهیه نقشه توزیع مکانی افت واقعی دوره 94-86، آبخوان به چهار پهنه افت شامل 0 تا 5، 5 تا 10، 10 تا 20 و 20 تا 45 متر تفکیک و سپس گزینه‌های مختلفی از ترکیب سناریوها برای جبران افت هر کدام از این پهنه‌ها اعمال شد. سناریوی اول شامل شرایط هشت سال اخیر منابع، مصارف و تغذیه آبخوان بوده که نتایج حاکی از 2/7 متر افت طی هشت سال آتی خواهد بود. در سناریوهای دوم و سوم با تأثیر شرایط خشکسالی و ترسالی، نتایج نشان داد که سطح آب به‌ترتیب 4/8 و 2/5 متر افت خواهد نمود. نتایج سه سناریوی اول نشان داد تأثیر نوسانات اقلیمی عامل اصلی تأثیرگذار بر افت سطح آب نیست. نتایج سناریوی چهارم با ترکیب‌های متفاوت 10 تا 70 درصدی کاهش نرخ بهره‌برداری نشان داد ترکیب ده درصدی در پهنه یک و 20 درصدی در سایر پهنه‌ها بهترین نتیجه را در بهبود وضعیت آبخوان فراهم می‌نماید.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

افت شدید سطح آب زیرزمینی و اندرکنش رودخانه- آبخوان (مطالعه موردی: آبخوان نجف‌آباد در حوضه زاینده‌رود)

Depletion and consequently reduction in groundwater storage results in numerous harmful environmental effects such as reduction in yields of wells, land subsidence, lowering of water quality and also reduction in storage of surface water bodies having hydraulic relation with aquifers. In this research, groundwater depletion in the Najafabad subcatchment aquifer located in the GavKhouni basin, I...

متن کامل

بهینه سازی مدیریت منابع آب با اعمال سناریوهای مختلف تخصیص (مطالعه موردی: حوضه آبریز دز)

آب به­عنوان یک نهاده با ارزش، می­بایست مورد استفاده بهینه قرار گیرد. مدیریت صحیح و بهینه آب، نیاز به تخصیص بهینه و اولویت بندی آن بین بخش­ها، مناطق و مصارف مختلف دارد.  هدف این تحقیق، ارائه الگویی برای بهینه کردن تخصیص و مصارف آب در دشت دز با استفاده از مدل WEAPاست. برای این منظور اطلاعات سامانه­های آب حوضه آبریز دز طی سال­های آبی 88-87 تا 93-92 جمع‌آوری و مدل مفهومی حوضه تعریف گردید. سپس سیاست...

متن کامل

تحلیل اقتصادی کارایی تولید گندم در کرمانشاه (مطالعه موردی: محدوده روانسر-سنجابی)

با توجه به اهمیت استراتژیک تولید گندم در کشور، به­کارگیری بهینه نهاده‌ها و برنامه‌ریزی در جهت افزایش کارایی تولید آن ضروری است. مطالعه حاضر با هدف بررسی و تحلیل انواع کارایی فنی، تخصیصی، اقتصادی، درآمد و سودآوری کشاورزان گندمکار محدوده مطالعاتی روانسر-سنجابی کرمانشاه با استفاده از روش تحلیل پوششی داده‌ها (DEA) صورت گرفته و اطلاعات مورد نیاز به روش طبقه‌بندی تصادفی و تکمیل 100 پرسشنامه در سال زر...

متن کامل

تأثیر تغییر اقلیم جهانی بر داده‌های اقلیمی در حوضه روانسر سنجابی استان کرمانشاه

در این پژوهش به بررسی تأثیر تغییر اقلیم بر داده‌های دما و باران در حوضه روانسر سنجابی استان کرمانشاه پرداخته شد. برای این منظور با استفاده از داده‌های اقلیمی دما و بارندگی طی سال‌های 1979-2005 (دوره مشاهداتی)، مقادیر این متغیرها در سال‌های 2041-2100 (دوره پیش‌بینی) تحت سه سناریوی RCP8.5، RCP4.5 و RCP2.6 و مدل گردش عمومی جو CanESM2، پیش‌بینی شد. برای ریزمقیاس کردن داده‌های موردبررسی در حوضه مورد...

متن کامل

شبیه‌سازی رواناب در مقیاس زمانی روزانه با استفاده از تصاویر با دوره‌ی هشت روزه‌ی سنجنده MODIS و مدل آب‌شناسی SRM( مطالعه نمونه ای: حوضه روانسر سنجابی استان کرمانشاه)

در این مقاله با استفاده از مدل آب­شناسیSnowmelt Runoff Model   اقدام به شبیه‌سازی رواناب روزانه حوضه­ی روانسر سنجابی ( با مساحت 1260 کیلومتر مربع) واقع در استان کرمانشاه در ایران شد. جهت محاسبه­ی سطح پوشش برف در این مطالعه که یک متغیر اصلی و بسیار مهم برای مدل SRM است، از  روش سنجش از دور و استفاده از تصاویر سطح پوشش برف محصول MOD10A2  سنجنده­ی MODIS که سطح پوشش برف را در فواصل 8 روزه تفکیک کرد...

متن کامل

ارزیابی اثرات اعمال سیاست‌های مختلف مدیریتی بر روی آبخوان با استفاده از شبیه‌سازی عددی (مطالعه موردی: آبخوان نمدان، استان فارس، ایران)

سابقه و هدف: امروزه علاوه بر رشد جمعیت و افزایش نیاز به منابع آب، کمبود بارندگی و جریانات سطحی در مناطق خشک و نیمه‌خشک جهان باعث افزایش بهره‌برداری از منابع آب‌ زیرزمینی و درنتیجه بروز مشکلات متعددی در این منابع تجدیدناپذیر و ارزشمند شده است. از این رو، بررسی، پایش و پیش‌بینی وضعیت منابع آب‌ زیرزمینی حائز اهمیت است. در این تحقیق از یک مدل توسعه داده شده شبیه‌سازی عددی تفاضل محدود با استفاده از ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 14  شماره 5

صفحات  160- 173

تاریخ انتشار 2019-01-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023